Γεώργιος –Εφραίμ Καρακούσης "Το ταξίδι προς την ελευθερία"

   2ο Γυμνάσιο Κιάτου  /  Έπαινος

Κάποτε υπήρξε ένας νέος που από μικρός προσπαθούσε να καταλάβει τι σημαίνει η λέξη ελευθερία.

Όταν ήταν στο σχολείο ρωτούσε όλους τους δασκάλους και τους καθηγητές του για την έννοια της ελευθερίας και διαπίστωνε ότι ο καθένας είχε να του πει κάτι διαφορετικό. Ο καθένας προσέγγιζε την ελευθερία από άλλη πλευρά.

Εκείνος μπερδευόταν. Καθόταν και αναρωτιόταν «Τι είναι τελικά η ελευθερία;».

Έχει να κάνει με την ελεύθερη βούληση κάποιου; Έχει να κάνει με τη σχέση κάποιου με τον Θεό; Έχει να κάνει με τα δικτατορικά καθεστώτα του κόσμου; Ή έχει να κάνει με τη Φυσική και την κίνηση των ηλεκτρονίων στον πυρήνα;

Στο μυαλό του νέου υπήρχε σύγχυση μεγάλη. Έδωσε λοιπόν έναν όρκο στον εαυτό του πως θα προσπαθήσει να μάθει όλες τις επιστήμες και να διαβάσει όλα τα βιβλία της Γης.

Ο νέος αυτός μεγάλωνε και γινόταν σιγά σιγά μια «κινούμενη εγκυκλοπαίδεια». Μάθαινε τα πάντα για την ελευθερία αλλά μόνο στο θεωρητικό κομμάτι. Το μπέρδεμά του όμως συνεχιζόταν, γι’ αυτό αποφάσισε να συμβουλευτεί όλους όσους γνώριζε σε προσωπικό και φιλικό επίπεδο για το τι είναι ελευθερία.

Το αποτέλεσμα ήταν πάρα πολλές και διαφορετικές έννοιες και ορισμοί για το επίμαχο θέμα.

Σκέφθηκε, λοιπόν, πως θα έπρεπε να γνωρίσει όλα τα μέρη της γης για να καταφέρει κάποια στιγμή να πραγματοποιήσει τον όρκο του.

Έτσι ξεκίνησε το ταξίδι του στον κόσμο. Επισκέφθηκε αρχικά την Ευρώπη. Συνειδητοποίησε λοιπόν πως πολίτες παρόμοιων Χωρών δεν είχαν κοινές αντιλήψεις μεταξύ τους. Στην Σκανδιναβική Χερσόνησο ο λαός της Σουηδίας εκλάμβανε την ελευθερία διαφορετικά από ότι ο λαός της Νορβηγίας. Κατεβαίνοντας στο Ηνωμένο Βασίλειο, άλλη γνώμη είχαν οι Άγγλοι από τους Σκωτσέζους, άλλη οι Ιρλανδοί από τους Ουαλούς. Παντού τα ίδια! Άλλη γνώμη οι Ολλανδοί από τους Βέλγους.

Κάποτε λοιπόν έφθασε και στην Ελλάδα. Είχε διαβάσει πολλά για την Ελλάδα και τους αρχαίους Έλληνες. Όμως εκεί συνάντησε κάτι το διαφορετικό. Ανθρώπους χωρίς παιδεία, χωρίς μόρφωση, φτωχούς και άστεγους. Όταν ρώτησε τους αστέγους, οι περισσότεροι δεν ενδιαφέρονταν να απαντήσουν και, όσοι απάντησαν, του έλεγαν πως ελευθερία είναι να έχουν γεμάτο στομάχι και να κοιμούνται σε στρώμα και όχι στο πεζοδρόμιο.

Στον δρόμο του συνάντησε παιδιά που έπαιζαν στις αλάνες. Εκείνα σύγκριναν την ελευθερία με τη «σκλαβιά του σχολείου». Στην αρχή γέλασε, όμως μετά που το φιλοσόφησε κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα παιδιά δεν έλεγαν κάτι παράλογο με βάση τα δικά τους δεδομένα.

Στη συνέχεια του ταξιδιού του κίνησε για την Αφρική. Εκεί υπήρχαν δύο παρατάξεις ανθρώπων. Αφενός μεν εκείνοι που υποστήριζαν πως η ελευθερία είναι η κατάσταση που ζούσαν μέχρι στιγμής, αφετέρου δε υπήρξαν κι εκείνοι που υποστήριζαν ό,τι και οι άστεγοι στην Ελλάδα.

Σκέφθηκε λοιπόν πως οι απόψεις διίστανται όχι μόνο από κράτος σε κράτος αλλά και από κοινωνική ομάδα σε κοινωνική ομάδα. Όλα αυτά όμως ήταν απλές θεωρίες. Διανύοντας ήδη δύο ηπείρους το ερώτημα παρέμενε μέσα του: «Τι ήταν τελικά η ελευθερία;».

Περνώντας και τη Νότια Αφρική κατευθύνθηκε προς την Ασία. Φθάνοντας εκεί επισκέφθηκε τις πιο πολιτισμένες χώρες, την Κίνα και την Ινδία. Όπου κι αν ρώτησε, δεν καλύφθηκε το ερώτημά του από τους ορισμούς που του έδιναν. Πέραν τούτου, υπήρχαν κι εκεί πάρα πολλοί άποροι που του έλεγαν αυτά που ήδη είχε ακούσει.

Μόλις εγκατέλειψε την Ασία κινήθηκε προς την Ωκεανία. Εκεί τα πράγματα ήταν κάπως διαφορετικά. Δεν συνάντησε πολλούς ανθρώπους που να θεωρούν ότι η ελευθερία σχετίζεται με τον Θεό ή κάτι τέτοιο. Οι περισσότεροι εξέταζαν κοινωνιολογικά το θέμα.

Αφότου επισκέφθηκε πολλά αστικά κέντρα και χωριά της ηπείρου, μετακινήθηκε προς την Αμερική. Στη Νότια Αμερική υπήρχαν πολλοί φτωχοί και συνεπώς οι περισσότεροι συσχέτιζαν την ελευθερία με την ύλη. Τα ίδια πάνω κάτω σκεφτόντουσαν οι πολίτες και της Βόρειας Αμερικής. Πίστευαν πως, αν έχεις χρήματα, μπορείς να έχεις τα πάντα, οπότε τα χρήματα έφερναν την ελευθερία.

Όλα αυτά κέντρισαν το ενδιαφέρον του νέου όμως και πάλι δεν τον γέμιζαν. «Δεν πάει άλλο», σκέφθηκε. «Οι θεωρίες καλές είναι, όμως πρέπει να το δω στην πράξη».

Έτσι ξεκίνησε για χρόνια να κατασκευάζει μια χρονομηχανή. Σκέφθηκε πως στο παρελθόν κάποιοι άνθρωποι πολέμησαν για την ελευθερία και, αν τους συναντούσε, αυτοί θα ήξεραν να του πουν.

Ο νέος μεγάλωνε και τώρα πια είχε γίνει ένας ώριμος ενήλικας. Είχαν περάσει ήδη είκοσι χρόνια εργασίας πάνω στη χρονομηχανή κι αυτή ήταν η στιγμή που θα έκανε τις τελικές ρυθμίσεις.

«Καλή μου τύχη», είπε και μπήκε στην εφεύρεση. Μετά από κάποια «μουγκρητά» το μηχάνημα απογειώθηκε και ο νέος ζαλισμένος προσγειώθηκε στην αρχαία Ελλάδα κατά την περίοδο των Περσικών πολέμων. Εκεί είδε πως οι Έλληνες σύσσωμοι αγωνιζόντουσαν εναντίον ενός κοινού εχθρού κατηγορώντας τους Πέρσες ότι ήθελαν να τους στερήσουν την ελευθερία τους. Όταν τους ρώτησε λοιπόν τι εννοούσαν, του απαντούσαν: «Αυτοί θα μας εξουσιάζουν, θα πρέπει να απαρνηθούμε τα ήθη και τα έθιμά μας, ελευθερία το λες εσύ αυτό;». Αυτή η απάντηση άρεσε πολύ στον φίλο μας και αποφάσισε να βοηθήσει τους αρχαίους Έλληνες στον δίκαιο αγώνα τους φέρνοντας τελικά τη νίκη.

Όμως η ειρήνη δεν επικράτησε για πολύ, γιατί ένας νέος πόλεμος ξεκίνησε, ο Πελοποννησιακός. Ένας πόλεμος που ανάγκασε τους Έλληνες να διχασθούν αυτή τη φορά ανάμεσά τους. Ο ήρωάς μας τότε σκέφθηκε: «Πώς γίνεται αυτοί οι άνθρωποι να κέρδισαν την ελευθερία τους και τώρα να την απαρνιούνται;» και αποφάσισε να αλλάξει προορισμό.

Η χρονομηχανή του τούτη τη φορά τον μετέφερε στον 18ο αιώνα μ.Χ. στη Γαλλία. Η χώρα ήταν γεμάτη φτωχούς. Όποιον ρωτούσε του έλεγε πως ελευθερία θα ήταν να τρώει κανονικό ψωμί, έστω και μίας εβδομάδας. Εκείνος συσχέτισε αυτό το άκουσμα με αυτά που είχε ακούσει από τους σύγχρονους φτωχούς. Όμως εδώ τα πράγματα ήταν πιο περίπλοκα, γιατί τους Γάλλους τους κυβερνούσε ένας βασιλιάς που ζούσε μες στα πλούτη και κρατούσε τους υπηκόους του «φυλακισμένους» στην πείνα και στις κακουχίες. Έτσι δέχθηκε να τους βοηθήσει να οργανωθούν και να επαναστατήσουν. Όταν είδε όμως ότι μετά την απόκτηση της ελευθερίας τους κι αυτοί άρχισαν να βυθίζονται στο χάος, τους εγκατέλειψε.

Αργότερα με τη χρονομηχανή του βρέθηκε στο έτος 1821 στον επαναστατικό αγώνα των Ελλήνων. Κι εκεί τα ίδια. Άνθρωποι που αγωνίζονταν για τη δική τους ελευθερία κατέληγαν να σφάζονται μεταξύ τους.

Ο φίλος μας είχε απελπιστεί. «Δεν πάει άλλο», σκέφθηκε, «έχω γυρίσει όλο τον κόσμο, έχω πάει στο παρελθόν κι όμως δεν έχω βρει την ελευθερία». Με μεγάλη ψυχική σύγχυση δίνει μια γροθιά στην χρονομηχανή του. Και ξαφνικά αυτή αρχίζει να βγάζει καπνούς. Εκείνος τα χάνει, μα, πριν προλάβει να αντιδράσει, το μηχάνημα ξεκινά για μια τελευταία φορά.

Ξαφνικά βρίσκεται σε έναν απροσδιόριστο τόπο σε απροσδιόριστο χρονικό σημείο. Γύρω του υπάρχουν ζώα, μικρά και μεγάλα. Όλα τους είναι ήμερα και πάνε να τον προϋπαντήσουν. Αυτός δεν πιστεύει στα μάτια του. Βλέπει παντού ζώα και φυτά κάθε είδους. Επιπλέον βλέπει μια σαγηνευτική παραλία να τον πολιορκεί.Κάθεται λίγο στην αμμουδιά και σκέφτεται. Εφόσον η χρονομηχανή του έχει καταστραφεί, δεν του απομένει τίποτα άλλο παρά μόνο να εξερευνήσει τον τόπο. Κατευθύνεται προς την ενδοχώρα και μπροστά του αντικρίζει ένα μεγάλο βουνό.

Αμέσως, με το περιπετειώδες πνεύμα που τον διακρίνει, ξεκινά την ανάβαση. Μετά από πολλές ώρες καταφέρνει να φθάσει στην κορυφή. Εκεί, με όσες δυνάμεις του έχουν απομείνει, αρχίζει να μαζεύει ξύλα και να φτιάχνει με αυτά ένα προσωρινό κατάλυμα. Όταν τελείωσε, ήταν τόσο εξουθενωμένος που το μόνο που ήθελε ήταν να ξαπλώσει και να ξεκουραστεί.

Η νύχτα ήταν μαγική. Εδώ δεν υπήρχε κανείς που να μπορούσε να τον βλάψει. Ήχοι από τα πουλιά και από τα ζώα του δάσους αντηχούσαν στα αυτιά του ώσπου να πέσει στην αγκαλιά του Μορφέα.

Την επόμενη μέρα συνέλεξε καρπούς για να φάει και ό,τι περίσσεψε το μοιράστηκε με τα ζώα. Εκείνα ένιωσαν αμέσως άνετα μαζί του και πολλά από αυτά τον ακολούθησαν στο βουνό. Τον επόμενο καιρό ήρθε σε επαφή με την καλλιέργεια της γης και την εκτροφή των ζώων, πράγματα που τα εξέλιξε γρήγορα με βάση τις εγκυκλοπαιδικές του γνώσεις.

Έτσι πέρασαν πολλά πολλά χρόνια. Στα βαθιά του γεράματα έκανε την εξής διαπίστωση: «Η ελευθερία δεν έχει να κάνει με τα έθνη, με τους φυσικούς νόμους ή με οτιδήποτε άλλο. Είναι κάτι στην ψυχή του ανθρώπου. Όταν κάθε σου ανάγκη ικανοποιείται και δεν νιώθεις ψυχική ή σωματική πίεση, τότε είσαι ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ. Τη μισή μου ζωή την πέρασα περιπλανώμενος και τελικά η ελευθερία κρύβεται στα πιο απλά πράγματα».